Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός η χαρα μεγάλη κι ο αγιασμός.Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμόκάθετ' η κυρά μας η Παναγιά.Όργανo βαστάει, κερί κρατείκαι τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί.Άϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστήβάπτισε κι εμένα Θεού παιδί.Ν' ανεβώ επάνω στον ουρανόνα μαζέψω ρόδα και λίβανο.Καλημέρα, καλημέρα,Καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά.' 
σφάξαμε τον πετεινό, είδαμε τα Φώτα,δώστε μας το μπαξίσι μας, να πάμε σ' άλλη πόρτα ..
Τα παραδοσιακά κάλαντα διαδόθηκαν στην Αγγλία κατά την εποχή του Μεσαίωνα. Είχαν συνήθως στίχους στην καθομιλουμένη διάλεκτο (και όχι στη λατινική γλώσσα όπως συνέβαινε με τα θρησκευτικά) και είχαν δημιουργηθεί με σκοπό να συνοδεύουν τις γιορτές.Τα Θεοφάνια είναι μία από τις λαμπρότερες γιορτές του έτους. Γιορτάζεται στην αρχή της νέας χρονιάς και με τη μέρα αυτή ολοκληρώνεται το εορταστικό δωδεκαήμερο της Χριστουγεννιάτικης περιόδου. Αν και πρόκειται για μια χριστιανική γιορτή, τα Θεοφάνεια προέρχονται από την Αρχαία Ελλάδα και γιορτάζονταν στην αρχή της άνοιξης, στους Δελφούς. Στην ευρύτερη λαϊκή τους απόδοση τα Θεοφάνια ονομάζονται και «Φώτα Ολόφωτα» ή «Φωτόγεννα», γιατί εκείνη τη μέρα, ο κόσμος φωτίζονται και τα νερά αγιάζονται.
Οι Καλικάντζαροι Την ημέρα των Θεοφανίων ξορκίζονται και οι «δαιμονικές φιγούρες» των καλικάντζαρων, με την τρομακτική όψη που ζουν στα έγκατα της γης και αυτές τις μέρες βγαίνουν για να φέρουν την αναστάτωση. Οι Καλικάντζαροι σύμφωνα με την παράδοση ολόκληρο το χρόνο πριονίζουν το δένδρο της Γης για να γκρεμίσουν τον κόσμο. Όταν βγαίνουν στην επιφάνεια, κουβαλούν κουδούνια και περιφέρονται στις γειτονιές προκαλώντας θόρυβο και καταστροφές στις σοδειές και τα νοικοκυριά. Η ονομασία τους προέρχεται από τα επίθετα «Καλός» και «Κάνθαρος» και στην πραγματικότητα, οι Καλικάντζαροι ήταν πιο πολύ σκανδαλιάρηδες και όχι επικίνδυνοι. Η λαϊκή παράδοση θέλει να κρύβονται άλλοτε μέσα στη στάχτη του τζακιού (γι’ αυτό δεν έπρεπε να σβήσει το τζάκι καθόλου, ολόκληρο το δωδεκαήμερο) κι άλλοτε στο φρεσκοαλεσμένο αλεύρι και ανακατεύονταν στις δουλειές των γυναικών. 
Οι πιο γνωστοί καλικάντζαροι ήταν ο «Ψιλοβελόνης» ο «Μανδρακούκος», ο «Ζυμαρομύτης», ο «Τραγοπόδης» και ο «Ανέμης ο Κοψομεσίτης». Για να τους ξορκίσουν οι άνθρωποι κρεμούσαν διάφορα θαυματουργά φυτά στις πόρτες τους, όπως σκόρδα, ο χαμοήλιος (ένα μικρό αγκάθι με κίτρινο ανθάκι σαν ήλιος), τα σπαραούνια (αγριοσπαράγγια) και πιπεριές.
Επίσης η γιαγιά,μας έμαθε και ένα άλλο (αστείο) τραγουδάκι, για τον παπά που έρχεται να ευλογήσει τα σπίτια μας, μετά τον αγιασμό των υδάτων και έχουμε έθιμο να ρίχνουμε κέρματα στο κανατάκι με τον αγιασμό..Η μελωδία ξεκινάει όπως το απολυτίκιο: Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου κύριε...Εν Ιορδάνη, που είναι η μάνα σου βρε Γιάννη;στο λάκκο πάει να πλένει,οι τρεις καταραμένοι.Παπά μου τη δραχμή σου την έχει φυλαγμένη,κάτω από το μαξιλάρι και σε περιμένειοι τρεις ευλογημένοι.
Η πίτα, που φτιάχνουμε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και που κόβεται σε πανηγυρική συγκέντρωση των μελών της οικογένειας ή και άλλων συγγενών και φίλων, έχει τις ρίζες της στα αρχαία ελληνορωμαϊκά έθιμα. Στα Κρόνια, εορτή του θεού Κ(Χ)ρόνου στην Ελλάδα, και στα Σατουρνάλια (saturnalia) της Ρώμης, έφτιαχναν γλυκά και πίτες, μέσα στα οποία έβαζαν νομίσματα και σε όποιον τύχαινε το κομμάτι, ήταν ο τυχερός της χρονιάς. Η ορθόδοξη παράδοση συνέδεσε την συνέχεια του εθίμου με τον Άγιο Βασίλη: Ο Μ. Βασίλειος, για να προστατεύσει την περιφέρειά του, την Καισάρεια της Καππαδοκίας, από επιδρομή αλλοφύλων, έκανε έρανο και μάζεψε χρυσά νομίσματα και άλλα τιμαλφή, για να τα δώσει στους εχθρούς, ώστε να τους δελεάσει, για να μην λεηλατήσουν την περιοχή του (...ασχολίαστο). Ο εχθρός, όμως, τελικά, δεν κατόρθωσε να εισβάλει στην Καισάρεια και τα τιμαλφή έμειναν. Τότε, ο Μ. Βασίλειος είπε να φτιάξουν μικρές πίττες - ψωμάκια, μέσα στις οποίες έβαζαν και ένα χρυσό νόμισμα, ή κάτι άλλο από όλα τα πολύτιμα πράγματα που είχαν μαζευτεί. Οι πίτες αυτές μοιράστηκαν σε όλους και ο καθένας κράταγε ό,τι του τύχαινε. 
Υπάρχει μια δοξασία του λαού μας που αναφέρει ότι το βράδυ της παραμονής των Φώτων στις 12 τα μεσάνυκτα, ανοίγουν τα ουράνια και πραγματοποιούνται όλες οι ευχές των ανθρώπων.
Tο στιχάκι που λένε οι καλικατζαροι φεύγοντας μετά τον αγιασμό:Φεύγετε να φεύγουμε,έρχεται ο τρελόπαπάς με την αγιαστούρα του και με τη βρεχτούρα του. 
Shmeta tα Fwta Hatzigiannis http://www.youtube.com/watch?v=9ElkGTglrA8και οι Αμαν τραγουδουν καλαντα για ολους
Ευχαριστουμε τη Φωτεινη που περασε τη γιορτη της στο Κομεντυ και εκανε τη κληρωση για τα δωρα της πιτας μας,τον Κωνσταντινο Πασα,κωμικο και θεολόγο! που με τον αγιασμενο νερο εδιωξε τους καλικατζαρους και καλεσε κοντα μας τη καλη μας τυχη.Χρόνια Πολλά και του χρόνου με υγεία!και 100% Κωμωδία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου